Як бюджэтна запісаць падкаст?

Дапусцім, што ні цябе, ні твайго сябра не завуць Джо Роган. Шанцаў мала, але… Гэта адразу вырашыла б шмат праблем. Адпаведна і грошай на крутую студыю ў цябе  няма. Такую студыю, у якой Ілан Маск мог бы пацягваць касячок і ненапружана хрыпець у дарагі мікрафон, знаходзячыся пры гэтым на адлегласці ў пару парсек ад яго (а ён усё роўна, сабака, выдатна ўсё запіша!). Будзем лічыць, што ўсё, што ў вас з сябрам ёсць – велізарнае жаданне запісаць падкаст і паніка на твары, пасля рэсёрчу кошту абсталявання. Well…

Па-першае, супакойся і дыхай глыбей. Тым і выдатны жанр падкастаў на дадзеным яго этапе развіцця, што рабіць «дорага-багата» яшчэ не з'яўляецца абавязковым пунктам у нашых шыротах. Сам кантэнт, сама ідэя і творчасць пакуль што перавешваюць. Гэта на YouTube зараз ты наўрад ці заляціш без крутога прадакшна, святла, камер і мантажора. Падкастынгавае ж кам'юніці зараз нагадвае хутчэй лямпавы інтэрнэт канца нулявых: ніхто не ведае, што і як рабіць, але ўсе вельмі стараюцца. Так што паспей злавіць хвалю, пакуль у наша ўтульнае балотца не зазірнуў свой Джо Роган і не падняў стаўкі. Лепш вырасці і сам стань такім трыкстэрам.

Па-другое, ці мае наогул нейкі сэнс купляць дарагі мікрафон, калі першыя выпускі твайго тварэння ўсё роўна паслухаюць толькі бабуля і кот? А гэта непазбежна – усе мы там былі… Гэта як купіць Ламбу адразу пасля атрымання правоў і наляпіць на задняе шкло «70». Ты яшчэ не гатовы, падаван...

Закладзі сабе нейкі час на развіццё. Вырасцеш ты як вядучы і прадзюсар, вырасціць твой падкаст – вырастуць і магчымасці на куплю ўсякіх крутых жалязяк. А галоўнае: да таго часу ты будзеш разумець, навошта яны табе ўвогуле патрэбныя.

А пакуль вось табе наш туторыял, як запісаць падкаст дома. Танна, але злосна. Пройдзем па пунктах.

Думаем, што тлумачыць, што запісвацца ў бабуліным хляве, перакрыкваючы курэй, ці ў татавым гаражы, дзе рэха гуляе, як дзеўкі ў ноч на Купалу, – дрэнная ідэя. Не, калі гэтага патрабуе канцэпт - калі ласачка, канешне. Але ў большасці выпадкаў – не трэба.

Лепш выберы самы няшумны пакой сваёй кватэры. Той, дзе шмат мэблі і дыван на падлозе. Цалкам верагодна, што гэтага ўжо хопіць, каб гук быў нармальным. Куты разнастайных паліц, шафоў і ложкаў будуць пераламляць і рассейваць гук, а дываны і коўдры паглынаць яго лішкі, не даючы ім адлюстроўвацца і ляцець зваротна ў мікрафон. Гэта фізіка, сябра. Можаш праверыць сам: плясні ў далоні ў пустым, абабітым пліткай туалеце, а потым у сваёй спальні. Адчуваеш розніцу? Вось і мы аб гэтым жа. Цяпер запэўні маму, што ўсё ў парадку, а то яна хутчэй за ўсё злёгку напружылася ад тваіх туалетных перфомансаў. І пагналі далей.

Твая кватэра зроблена ў стылі скандынаўскага мінімалізму хуге, і ў цябе вельмі мала мэблі? Раскідай вакол сябе як мага больш коўдраў і падушак. Можаце нават залезці з сябрам у шафу. Галоўнае – не надыхаць нафталінам, каб не патрапіць у Нарнію прама пасярод запісу. Хоць з іншага боку, афігенны падкаст атрымаўся б. Наогул, запіс у поўнай адзенні шафе – класічны, правераны ўсімі маладымі рэперамі спосаб, які дае фантастычны вынік, зыходзячы з канверсіі кошт-якасць.

Ужо чуем, як ад гневу надзімаецца венка на тваім ілбе: «І гэта ўсё?» Так. Прыкінь? Так што можаш выкінуць яечныя латкі і паралон, якімі ты ўжо збіраўся абабіць сцены. Памятай, што ты збіраешся запісваць простую, чалавечую, жывую мову, а не альбом гурта Tool. Поўная, стэрыльная гукаізаляцыя табе не патрэбна, асабліва на пачатковым этапе. Дробныя агрэхі можна будзе паправіць на прадакшне. Твая мэта – выразная гаворка на зыходніку.

Гісторыя ведае прыклады, у якіх для больш-менш ніштаватага запісу падкаста хапае дынаміка iPhone і мінімальнай апрацоўкі. Так, напрыклад, было з падкастам Cinema Critique, які пачаў выдавацца яшчэ пры цару Гароху і стаў адным з першых прыкладаў удалага падкаст-кейса пра кіно ў Беларусі. Чувакі проста стэлефаноўваліся па скайпе, уключалі запіс на тэлефонах і пачыналі гаварыць пра фільмы. Так было на працягу 74 выпускаў, аж да самага апошняга. І іх шматлікім слухачам было ок.

Не, вядома ж гук быў мякка кажучы так cабе. І, мабыць, калі твой праект набывае такую ​​папулярнасць, надыходзіць час купіць нармальныя мікрафоны. Але аўдыторыя ў першую чаргу будзе шанаваць цябе за тое, ШТО ты кажаш, а не тое, ЯК ты гучыш. Таму ніхто не асудзіць цябе за першыя выпускі, запісаныя на мабілу. Гэта, вядома, хардкор, але з чагосьці ж трэба пачынаць.

Калі бюджэт усё ж нейкі ёсць, варта набыць сапраўдны мікрафон. Хаця б USB, каб уторкнуць яго прама ў ноўтбук і пачаць запіс без лішніх намаганняў. Любы студыйны мікрафон запатрабуе ад цябе дадатковай пакупкі гукавай карткі, а гэта яшчэ, як мінімум, 200$ з тваёй скарбонкі. USB-мікрафоны ж ніякага дадатковага жалеза не патрабуюць. Пры гэтым, некаторыя з іх у якасці гуку не занадта і адстаюць ад «дарослых» студыйнікаў. Класічны падкастарскі USB-баец з бюджэтнай коштавай катэгорыі – Blue Snowball. Усяго 60 даляраў – і мікрафонны гештальт твайго падкаста зачынены мінімум на год. Гук, які выдае гэты малы, задаволіць твае базавыя патрэбы. І да таго моманту, як ты вырашыш сабраць паўнавартасны сэтап хатняй студыі, Сноўбол ужо акупіць сябе з лішкам.

Замест Cноўбола ты можаш прыкупіць сабе рэкордэр. Так, гэта тыя самыя прафесійныя дыктафоны, з якімі бегаюць важныя журналісты. Варыянт таксама вельмі нядрэнны. Праўда, коштавы дыяпазон у іх проста майндблоўн: больш-менш ніштаваты можна набыць за 300 рублёў, а вось на самы дарагі лімітаў няма зусім. Ёсць рэкордэры і па 2000 рублёў, але, калі ў цябе ўжо з'явіліся такія грошы, рэкамендуем усё ж пачаць задумвацца пра хатнюю студыю.

Каб не памыліцца на гэтым этапе і не выдаткаваць марна кучу бабак, зацані адным вочкам невялікі туторыял на 34mag. З яго ты даведаешся, як сабраць хатнюю студыю за 500$, 1000$ і 1500$. Тэксту, вядома, ужо нямала гадоў, але за гэты час расклад сіл не моцна памяняўся, так што вэлкам.

Для таго, каб пачаць чараваць над сваімі запісанымі ў шафе зыходнікамі, табе спатрэбіцца спампаваць які-небудзь секвенсар. Не палохайся страшных слоў, так называецца праграма, якая дазваляе працаваць над гукам. Падобных софтаў дзясяткі, калі не сотні. Ад банальнага (і бясплатнага) Audacity да прасунутых Ableton і Cubase – можаш выбіраць любы. Сіл на мантаж і апрацоўку твайго падкаста хопіць ва ўсіх, так што абапірайся на свой густ. Галоўнае, каб табе падабаўся інтэрфейс, бо ты правядзеш у гэтай праграме яшчэ не адну гадзіну жыцця.

Важны момант: хутчэй за ўсё пры першым адкрыцці любы з секвенсараў падасца табе пякельнай машынай сатаны. Куча налад і круцёлак, якія нават чапаць страшна, – быццам зайшоў у трансфарматарную будку. Але на гэтым этапе табе банальна трэба прыляпіць азадак да крэсла, знайсці ўрокі па сваёй праграме на YouTube і навучыцца ў ёй працаваць. Можаш, вядома, знайсці сябра-рэпера, які будзе мантаваць табе падкаст за «рэспект», але павер: далей пары выпускаў «за рэспект» ты наўрад ці прасунешся. Ды і наогул, банальная ж ісціна: «Хочаш зрабіць добра – зрабі сам».

У першую чаргу табе трэба навучыцца «рэзаць» і «склейваць» дарожкі. З тэхнічнага пункту гледжання гэта не складана, але займае шмат часу. Калі вы з сябрам у шафе запісалі гадзіну займальнай балбатні, на яго мантаж і звядзенне спатрэбіцца ў тры разы больш часу.

Разві ў сабе рэдактарскі нюх, навучыся бязлітасна рэзаць усё, што сумна і не па тэме. Нам патрэбны толькі самы сок. Усе недарэчныя «э-э-э» і «у-у-у» таксама прыбірай: чыстая гаворка слухаецца значна прыемней. Але зноў-такі – не перастарайся. Поўная стэрыльнасць зробіць цябе падобным на робата, пазбавіць размову эмоцый, і ў цэлым будзе гучаць не вельмі слухабельна.

Цяпер пра звядзенне. Не станем паглыбляцца ў гукарэжысёрскія нетры, каб не напалохаць цябе страшнымі словамі і не адбіць жаданне рабіць падкаст. Але вось асноўныя налады, якія табе спатрэбяцца пры апрацоўцы запісанага з мікрафонаў гуку:

Эквалайзер. Твой лепшы сябар на доўгія часы, калі ты ўсё ж рашыўся займацца падкастамі. Па сутнасці, гэты той жа эквалайзер, з якім ты дурэў у настройках свайго тэлефона, здзекуючыся з песень. Толькі цяпер табе давядзецца тыкаць не наўздагад. Эквалайзер дазваляе рэдагаваць частоты рознай вышыні – нізкія, сярэднія і высокія. Дзякуючы гэтай штуцы, ты зможаш моцна палепшыць гук зыходніка. Тут «падабраў баску», тут абрэзаў «высокі свіст», тут прыбраў «пластыку» – і вуаля. Не Эбі Роўд, але і кроў з вушэй ужо не цячэ.

Кампрэсар. Вельмі важная штука, прынцып якой хутка растлумачыць гэтак жа складана, як растлумачыць сваёй бабулі, што такое NFT. Але калі коратка і вельмі груба, кампрэсар «сцісне» тваю дарожку ў адну роўную «кілбасу», якая будзе гучаць раўнамерна і з якой ужо можна будзе працаваць. Без кампрэсара на запісы непазбежна будуць занадта ціхія і занадта гучныя моманты (пікі). Нічога з гэтым не зробіш, усе мы людзі. Тут закрычаў у парыве экспрэсіі, а тут наадварот міма мікрафона прамармытаў. Кампрэсар адначасова падцягне ціхія моманты і апусціць занадта гучныя. Можна сказаць, што гэта як... як камунізм, толькі працуе. Ну ты зразумеў.

Лімітэр. Ён дазволіць табе падагнаць пад патрэбную гучнасць увесь твой праект, калі ўсе дарогі ўжо будуць парэзаны і асноўная праца скончыцца. Нічога складанага, але вельмі зручна, і хутка ты зразумееш чаму.

Дэ-эсар. Гэтая штука змагаецца з галоўнымі ворагамі падкастараў: шыпячымі і свісцячымі зычнымі, якія рэжуць слых. Пару кнопачак – і ад тваіх «эсак» не застанецца нічога. Вулічная магія, няйначай.

Шумападаўленне. Для гэтай налады ёсць шмат розных плагінаў, але задача ў іх адна – выправіць недахопы памяшкання, у якім ты запісваешся. Для таго, каб скарыстацца магчымасцямі шумападаўляльніка, проста памаўчы некалькі секунд у пачатку запісу. У далейшым, ты зможаш вылучыць гэты кавалак «цішыні» і даць праграме зразумець, як «гучыць» твой пакой. Затым ужываем шумападаўленне – і вось, большая частка фонавых шумоў і шыпенняў выдалена. Але будзь асцярожны: калі перабраць з шумападаўляльнікам, вашы з сябрам галасы будуць гучаць ненатуральна металічна. А каму патрэбен гэты дзівацкі эфект «злавеснай даліны», правільна?

Фух, быццам бы ўсё. Тыя, хто разбіраецца ў гуку, прабачце за такое прасцецкае апісанне асноў. Мы не жадалі закрануць вашы пачуцці. Наша задача дапамагчы зусім-зусім пачаткоўцам. Калі не адбіць у іх жаданне развівацца, яны самі вельмі хутка даведаюцца і пра мультыбэндавы кампрэсар, і пра плагіны для майстарынгу.