Падкаст як фармат
першапачаткова – гэта аўдыязапіс, які існуе менавіта ў гукавым фармаце. Аднак
праз папулярнасць YouTube шмат якія творцы пераходзяць зараз у відэафармат. У
тым ліку і падкастэры. Для Беларусі гэта пакуль не самая распаўсюджаная з’ява:
з сотні падкастаў, якія ёсць у нашым каталозе, толькі 15 маюць відэаверсію. Тым
не менш, калі, напрыклад, вам падаецца, што падкасты – гэта не ваш фармат і вы
ўвогуле «неаўдыял», то-бок дрэнна ўспрымаеце інфармацыю на слых, то можна
пачаць менавіта з відэападкастаў. Сёння прадставім вам нашую падборку з 5
беларускіх падкастаў, якія можна не толькі слухаць, але і глядзець.
Slodky Stony
Падкаст Мікіты
Мелказёрава, які, на жаль, пратрымаўся толькі 5 выпускаў. Апошні эпізод быў
апублікаваны больш за год таму. Аднак усе тыя 5 эпізодаў вартыя ўвагі.
У адрозненні ад
шоу «Жыццё-маліна», дзе Мікіта выступае ў якасці інтэрв’юэра, які
толькі задае пытанні і не мусіць выказваць сваё меркаванне, Slodky Stony – гэта
размоўны падкаст, дзе менавіта адбываецца размова Мікіты Мелказёрава з гасцямі,
і ў іх ёсць аднолькавая магчымасць выказацца і паразважаць на тую ці іншую
тэму.
Госцямі тых 5
выпускаў сталі грамадская дзяячка Ніна Шыдлоўская, культуролаг Максім Жбанкоў,
кіраўнік фонду BySol Андрэй Стрыжак, PR-шчыцы Таццяна Курбат і Наста Касцюгова.
Падкаст быў файнай магчымасцю пагаварыць з вельмі публічнымі людзьмі ў менш
фармальнай абстаноўцы на тэмы, якія будуць у першую чаргу цікавыя ім самім, а
не шырокай аўдыторыі.
Ці ёсць у гэтага
падкаста нейкая дададзеная вартасць за кошт наяўнасці відэаверсіі? Насамрэч,
калі вам не цікава глядзець на міміку Мелказёрава і гасцей падкасту, то можна
проста паслухаць аўдыяверсію і нічога не згубіць. У відэа няма аніякай графікі
ці ілюстрацыйных матэрыялаў.
«Паўгадзіны кардыё» (Полчаса кардио)
Падкаст
журналіста Максіма Паршуты і журналісткі Ані Пяровай. Ад пачатку «Паўгадзіны
кардыё» выходзіў толькі ў аўдыё. У тыя часы Максім і Аня яшчэ жылі ў Беларусі і
разважалі ў падкасце пра рэчы, якія не датычыліся палітыкі ці іншых патэнцыйна «таксічных»
тэм. З пераездам вядоўцаў за мяжу змяніўся і фармат. Максім і Аня пачалі
здымаць відэа, а тэмы сталі больш востра сацыяльнымі.
Напрыклад, у
падкасце з’явіўся эпізод з гісторыямі беларусак, якія ў дзяцінстве перажылі
сэксуалізаваны гвалт з боку настаўнікаў. Тэмай яшчэ аднаго з эпізодаў была
сітуацыя ЛГБТК+ у Беларусі. Разам з актывістам Эдвардам Тарлецкім вядоўцы
прыгадвалі гісторыю прайдаў у Беларусі і аналізавалі гамафобныя настроі сярод
прадстаўнікоў беларускай улады. Таксама ў падкаст перыядычна прыходзяць
лекар_кі, каб адказаць на пытанні наконт сэксу і здароўя.
«Паўгадзіны
кардыё», у адрозненні ад папярэдняга прыкладу, мае «дададзеную вартасць» за
кошт відэа: у якасці ілюстрацый час ад часу з’яўляюцца анатамічныя карцінкі,
фатаграфіі з важных падзей і нават сэкс-цацкі.
PLACOÜKA
PLACOÜKA – гэта
YouTube-канал, якія аб’ядноўвае адразу некалькі шоу. Аднак зараз гаворка пойдзе
пра тое, якое выходзіць найбольш часта і з’яўляецца менавіта падкастам. Гэта шоу
«Глушылка Бі-бі-сі». У «Глушылку» трапляюць розныя вядомыя беларусы і
беларускі, каб з гумарам абмеркаваць бягучыя падзеі. Ад часу да часу гэта не
самыя вострыя пытанні, якія хвалююць усіх.
Напрыклад вядоўцы
запрасілі аналітыка Арцёма Шрайбмана, але не для таго, каб прааналізаваць
палітычную сітуацыю ў рэгіёне. У «Глушылцы» з вядомым аналітыкам абмяркоўвалі
спажыванне алкаголю ў школе, зыход McDonalds і камп’ютарныя гульні.
Падаецца, што
«Пляцоўку» варта менавіта глядзець, а не слухаць. Бо, канешне, варта пабачыць
на ўласныя вочы, як сур’ёзны палітычны аналітык п’е шампанскае і разважае пра
ролю McDonalds у сваім гомельскім дзяцінстве.
Лятучы ўніверсітэт
Лятучы ўніверсітэт
– гэта адукацыйная медыя-платформа, дзе беларускія інтэлектуал_кі прадстаўляць
свае курсы з разнастайных галін навукі. На YouTube-канале Універсітэта можна
паглядзець лекцыі на самыя розныя тэмы: ад габрэйскай спадчыны ў Беларусі да
кіравання грамадскімі прасторамі. Частка гэтых лекцый таксама дасяжная на падкаст-платформах.
Аднак гэта той
выпадак, калі варта звярнуць увагу менавіта на YouTube-канал. Па-першае, у
відэа шмат цікавых ілюстрацыйных матэрыялаў: карціны, гравюры, фатаграфіі, чарцяжы
і схемы. Па-другое, калі лектар_ка згадвае імя якойсьці важнай гістарычнай
постаці, але не распавядае падрабязна, то на відэа з’яўляецца ўстаўка з гадамі
жыцця і кароткім апісаннем дзейнасці. Гэта дапамагае больш дэталёва паглыбіцца
ў кантэкст.
На тым жа YouTube-канале можна знайсці старыя запісы лекцый, якія яшчэ праходзілі афлайн
у Беларусі і якіх вы не знойдзеце на падкаст-платформах. Напрыклад, тэалагіня
Ірына Дубянецкая некалькі год запар выкладала ў «Школе Бібліі» – адукацыйным
курсе, які дапамагае разабрацца са скрытым значэннем біблейскіх тэкстаў. Запісы
заняткаў з гэтага курсу якраз варта знайсці на канале Лятучага ўніверсітэту.
Трэба адзначыць,
што кантэнт Лятучага ўніверсітэту моцна адрозніваецца ад усіх падкастаў, пра
якія мы распавядаем у гэтай падборцы. Лекцыі Лятучага ўніверсітэту наўрад ці
атрымаецца слухаць ці глядзець фонам, пакуль вы занятыя нейкай іншай дзейнасцю.
Гэта той кантэнт, які хочацца спажываць з усёй увагай і нават весці канспекты.
Natatnik
Natatnik – гэта
праект пра скарбы беларускай культуры, якія нельга назваць відавочнымі. На
канале Natatnik ёсць, напрыклад, кароткія дакументальныя фільмы пра
«выміраючыя» вёскі. Вядоўцы бяруць інтэрв’ю ў мясцовых жыхароў, разглядаюць
разам з імі старыя фотаздымкі і пейзажы спусцелай вёскі.
Ёсць на канале і падкаст
(які таксама можна паслухаць на падкаст-платформах), агульнай тэмай якога можна
назваць «таямнічая Беларусь». Напрыклад, ёсць выпуск з астраномам пра месцы, у
якіх варта шукаць метэарыты. Або інтэрв’ю пра старавераў і Палессе з гісторыкам
і палешуком.
Падкаст Natatnik
– той від кантэнту пра культуру і гісторыю, які сапраўды хочацца спажываць, бо
там раскрываюцца нязбітыя тэмы ў цікавай і простай форме. Акрамя таго,
відэаверсія вельмі дарэчная для падкаста, бо часта здымкі ідуць у цікавых
лакацыях: у музеях ці вясковых хатах. Таксама ў падкасце паказваюць шмат рэчаў,
на якія варта паглядзець. І гэта не толькі ўстаўленыя карцінкі, але і прадметы
быту, старыя кнігі і экспанаты з веткаўскага музею на фоне.
Text by Дар'я Гардзейчык