Калі ты намагаешся спажываць больш кантэнта на
беларускай мове, можам рэкамендаваць табе як мінімум 10 падкастаў, дзе роднае
слова гучыць вельмі па-рознаму: недзе – вельмі літаратурна і прафесійна,
дзесьці – жвавенька і за крок да трасянкі, а ў іншых – гэта нешта «на
ціктокерскім», са слэнгам і моднымі англіцызмамі. Агулам беларускамоўныя
падкасты на Беларускім Падкаст Хабе ты знойдзеш у каталозе, наладкаваўшы фільтр па мове.
«Цёмны лёс»
Падкаст у жанры інтэрв’ю шырока вядомага
IT-блогера Аляксея Картынніка, які выступае ў медыях пад псеўданімам
АйЦіБарада. Ютуб-канал «АйТиБорода» быў створаны ў 2018 годзе і ўжо пераадолеў
планку ў 300 тысяч падпісчыкаў. Там блогер размаўляе з айцішнікамі пра іх
жыццё. У межах падкаста «Цёмны лёс» (які таксама можна глядзець у відэафармаце
на YouTube) Барада робіць амаль тое ж самае, але размова тут ідзе на беларускай
мове і кола гасцей значна шырэйшае: напрыклад, у апошніх выпусках вядучы паразмаўляў
з тэрапеўткай, якая працуе ў Польшчы, з падкастарам, які ўладкаваўся працаваць
на цукерачную фабрыку, і – наша тэмка! – з падкаст-прадзюсарам BBC.
«Тэхнавука»
Журналіст Віталь Аляхновіч робіць па-беларуску
падкаст пра тэхналогіі, навуку і космас. Шоу будзе цікавае ўсім, хто цікавіцца
новымі тэхналогіямі, якія, магчыма, зменяць будучыню (а магчыма, і не зменяць,
але зараз пра іх гамоняць паўсюль). Новыя айфоны і іншыя плафоны, чарговыя
дзівацтвы Ілана Маска, узлёты і падзенні стартапаў, нейрасеткавыя прышпілы,
медычныя цікавосткі, прагнозы на ядзерную зіму – усё тут. Аўтар падкасту
апрацоўвае навіны, выказвае свае меркаванні па тэме і дае прастору для
самастойнага разважання аб тым, куды нясецца свет.
«Праз космас»
Калі хочацца меней Ілана Маска і паболей
космасу, то вось табе грунтоўны падкаст пра далёкія сусветы. У фокусе ўвагі
вядучага – навіны пра космас, адкрыцці, свежыя публікацыі, развіццё касмічных
праграм. З падкаста даведаешся пра двайнікоў Млечнага шляху, дзіўную атмасферу
Юпіцера, самыя далёкія караблі ў Сонечнай сістэме, штучны інтэлект, які шукае
выхад на іншапланетнікаў. Прапампуешся ў тэме як сапраўдн_ая суайчынні_ца Пятра
Клімука і Уладзіміра Кавалёнка.
«Радыё Citydog»
Вядомы «гарадскі сабака» з нядаўніх часоў стаў агучваць некаторыя свае беларускамоўныя артыкулы. І не проста агучваць, а голасам актрысы Крысціны Дробыш – і гэта проста асалода для вушэй! Мэта праекта кропелька ў кропельку супадае з тэмай гэтага артыкула: «Дзякуючы такім аўдыятрэкам людзі, якія не вельмі добра размаўляюць па-беларуску, змогуць разумець родную мову лепш і ў выніку хутчэй яе вывучаць. Адкрываеце беларускамоўны тэкст, уключаеце аўдыя – чытаеце і слухаеце». Як і ў самім Citydog'у, так і ў іх падкастах можна знайсці тэмы на любы гатунак: ад жыццёвых гісторый эмігрантаў і бізнэсоўцаў да важных тэмаў, звязаных з узаемаадносінамі з бацькамі, беларускай адукацыяй і пагрозамі «русского мира».
«Белліт»
Першы беларускамоўны падкаст пра літаратуру.
«Белліт» вядзе Наста Карнацкая – філалагіня, кніжная блогерка, папулярызатарка
беларускіх тэкстаў. Сама Наста чытае так шмат, што спаборнічаць з ёй
бессэнсоўна. Лепш паслухай падкаст, каб дадаць у свой спіс must read яшчэ
колькі кніжак. З новых эпізодаў даведаешся не толькі пра навінкі (і старынкі)
беларускай літаратуры, але і пра мастацкую літаратуру іншых краін, і пра
нон-фікшан – выбарка вельмі шырокая. Спадабаецца – то падпішыся заадно і на «Кніжную шафу», гэты падкаст Наста вядзе с сувядучай,
таксама Настай, з якой яны працуюць у адной кніжнай краме на Грушаўцы.
«Што ты тут забыў»
Псіхолаг, гештальт-тэрапеўт Кацярына Розіна
стварае першы падкаст на беларускай мове пра трансгенерацыйную псіхалогію і пра
тое, як учорашні дзень уплывае на дзень сённяшні і заўтрашні. «Найвялікшае
вылячэнне – ведаць, хто ты», – Кацярына цытуе ў тызеры гуру з Ямайкі, а ў
першым выпуску вядучая падкрэслівае, што сам падкаст – гэта своеасаблівая
тэрапія для яе самой, бо праз яго яна спадзяецца адрэфлексаваць гісторыю
ўласнай сям’і. Акрамя цікавых думак пра тое, як мы захоўваем і перадаем досвед
праз пакаленні, падкаст «Што ты тут забыў» дае купу лінкаў на кнігі, якія варта
пачытаць, і фільмы, якія варта паглядзець.
«Нататнік»
Natatnik.by – гэта сайт пра Берасце, а
аднайменны падкаст круціцца вакол берасцейскіх тэмак, але не толькі. Напрыклад,
тут можна паслухаць пра беларускія стравы і беларускія гастранамічныя
прыбабахі, пра традыцыю малявання на шкле, пра вёскі, якія прыходзяць у заняпад
і хутка пазбавяцца апошніх жыхароў. А калі цікавішся непасрэдна горадам над
Бугам, то цябе будзе карысна паслухаць размовы з локаламі: намесніцай дырэктара
Фонду развіцця Брэсцкай крэпасці, менеджаркай культурніцкіх праектаў Прасторы
КХ, краязнаўцам, экскурсаводкай.
«Вандроўная пташка»
Падкаст пра культурніцкія з’явы, які пачынаўся
эпізодам пра аднаўленне палаца Раздівілаў у Паланечцы. З іншых тэм: што такое
генеалогія і з чаго належыць пачаць чалавеку, які зацікавіўся гісторыя роду;
пра што распавядаюць магілы памерлых; пахавальныя традыцыі беларускай глыбінкі;
з чаго складаецца традыцыйны беларускі строй, чым ён адрозніваецца ад рэгіёна
да рэгіёна, дзе можна пашыць строй для сябе. Задумка падкаста – у тым, каб
слухачы мелі магчымасць не толькі даведацца пра нейкі культурніцкі варушняк,
але і да яго далучыцца.
«Забі зяпу»
Брэнд «Забі зяпу» ў інстаграме вядомы як
старонка, дзе ў сакавітым дызайне прасоўваюць беларускую мову ў масы. Што
датычыцца падкаста, то тут выпускнікі Ліцэя БДУ Даша і Ўладзь разважаюць на
вольныя тэмы. Першы сезон складаецца з дзясятка выпускаў: пра асабістыя
граніцы, эміграцыю, гіперапеку, талент, веру, праблемныя адносіны, пачуццё
сораму і шмат што яшчэ. Цікава, што вядучыя перайшлі на беларускую мову
непасрэдна падчас запісу падкаста, і слухачы могуць развіваць сваё валоданне
родным паэтычным словам поплеч з гэтымі рабятамі.
«А я вам зараз раскажу!»
Нязмушаны размоўны падкаст для тых, хто любіць
запоўніць асабісты эфір балбатнёй незнаёмак без канкрэтнай мэты і сцэнару. Дзве
школьніцы – Даша і Вераніка – разважаюць пра ўсё, што іх цікавіць. Канешне,
закранаюць тэму савецкіх звычак, якія адрозніваюць зумераў ад міленіалаў; тэму
пошуку сяброў і агульнага ўспрымання сяброўства; тэму папулярнасці. Але сярод
сезону могуць раптам паразважаць пра кнігу са школьнай праграмы – «Сэрца на
далоні» Івана Шамякіна.
Text by Zamandarin